Burgerschap is niks nieuws
Het schooljaar is al weer goed op stoom en er ligt weer veel moois in het verschiet, met de bijkomende druk natuurlijk. De Gouden Weken, de Week Tegen Pesten en in november de Week van Respect naast het schoolontbijt, de Week van de Mediawijsheid én de voorbereidingen voor de drukke decembermaanden. Best begrijpelijk dat scholen aangeven: ‘poeh… al die weken, we slaan er eentje over’. Toch is de Week van Respect een mooie kans voor een kickstart van een inhoudelijk jaar vol sociale veiligheid, pestpreventie én last but not least de belangrijke nieuwkomer burgerschap. En de opzet van het lesaanbod in combinatie met de tool die al de gestelde onderwijsdoelen voor burgerschap inzichtelijk maakt, neemt de school juist werk uit handen. En het aanbod via de BurgerschapsMarkt haalt externe partijen ook nog eens binnen handbereik. Tel uit je winst.
De Respect Foundation ontwikkelt (les)materiaal en initieert projecten om het onderwijs te ondersteunen. De expertise en kracht van REF zit in verbinden en vertalen van beleid en theorie naar dagelijkse onderwijspraktijk. Voor de lesmaterialen uitgesplitst naar sector, zie onderaan.
Dag van Respect
Sinds haar ontstaan in 2006 als Dag van Respect staat het vertellen van het persoonlijk verhaal centraal bij de Respect Foundation (REF). Elkaar ontmoeten en de dialoog aangaan ongeacht verschillen is al meer dan 15 jaar het uitgangspunt. Daarnaast is respect natuurlijk niet iets voor één dag in het jaar. Aan respect moet je het hele jaar werken en het moet verankerd zijn in de hele school.
Dag wordt week en dan het jaar rond
In 2012 transformeerde de Dag van Respect daarom naar Week van Respect, om naast de gastlessen het hele jaar door docenten te faciliteren met continu en actueel lesmateriaal om moeilijke, soms beladen, onderwerpen en actuele maatschappelijke thema’s bespreekbaar te maken. In het begin alleen in groep 7 en 8 maar inmiddels, anno 2022, van de kleuterklas tot niveau 4 van het mbo. De Week van Respect heeft een breed aanbod om met je eigen klas of de hele school aan de slag te gaan.
Burgerschap
Nu de huidige burgerschapsopdracht is aangescherpt (aug. 2021) en minister Wiersma zijn masterplan voor het onderwijs (mei 2022) publiceerde, krijgt burgerschap een nog prominentere rol en is het tijd om de balans op te maken. In hoeverre dragen projecten bij aan sociale cohesie, tolerantie, (pest)preventie en hoe kun je dit aan laten sluiten bij de nieuwe burgerschapsdomeinen en hun adviesdoelen?
Voor REF de vraag: hoe verhoudt de Week van Respect zich tot deze opdracht? Het onderwijs wordt immers al overbelast en de druk op de planningen en invulling van de curricula neemt toe. De keuzes die moeten worden gemaakt om sociale veiligheid te waarborgen in een samenleving met toenemende kansenongelijkheid en maatschappelijke spanningen zijn niet makkelijk. Hoe weet je wat je moet kiezen in de jungle vol aanbiedingen en hoe besteed je de schaarse tijd die je hebt aan kwalitatief goede activiteiten en initiatieven? Kortom: de Week van Respect & burgerschap, is dat een goed huwelijk?
Week van Respect, werken aan je eigen burgerschapsvisie!
Goed nieuws! Als we de doelen van de Week van Respect naast die van burgerschap leggen, blijkt dit een match made in heaven! We zijn er trots op dat de lessen, materialen en activiteiten van de Week van Respect naadloos aansluiten bij de nieuwe burgerschap adviezen. Sterker nog: een Week van Respect georganiseerd in samenwerking met de eigen gemeente raakt maar liefst 8 van de 11 domeinen burgerschap en je werkt aan meer dan 20 doelen (21 doelen voor de onderbouw en 26 doelen voor de bovenbouw om precies te zijn). Dat wat onze oprichters voor ogen hadden – een samenleving waarin iedereen zich thuis voelt en waar iedereen actief aan bijdraagt, die in het klaslokaal begint – blijkt heel dicht bij burgerschap te liggen. De lessen rondom sociale veiligheid die we in de loop der jaren hebben ontwikkeld, vormen de perfecte database om je burgerschapscurriculum in te richten of aan te vullen. En dit is nog maar het begin. Ons educatieteam voorziet alle lessen in de database en nieuwe actuele lessen momenteel van concrete doelen en domeinen burgerschap zodat het voor onderwijsprofessionals straks nog makkelijker is om activiteiten binnen de REF-materialen te selecteren op ontwikkeldoelen die passen bij hun eigen visie.
Snoepwinkel
De Week van Respect kun je inrichten zoals jij wilt. We hebben een volledig draaiboek, we koppelen je aan inspirerende gastsprekers, of je kan kiezen uit ons lesmateriaal. Met meer dan 150 kosteloze lessen en activiteiten voor verschillende onderwijstypes, die allemaal goed bij burgerschap passen, hopen we dat je je op ons leskanaal voelt als een kind in een snoepwinkel. De één houdt van lolly’s, de ander van drop, en een derde schept een hele zak vol: er is voor elk wat wils. Je kunt de lessen aanpassen aan je eigen klas, of aan je eigen projectweken. Respect & burgerschap: ze leefden nog lang en gelukkig!
Femke van der Ster, inhoudelijk directeur REF
Meer weten:
Alle lesmaterialen van de Respect Foundation vind je op het klik-klare Respect Foundation leskanaal: In dit kanaal vind je kosteloos lesmateriaal om actief aan (wereld)burgerschap en sociale veiligheid te werken. Het lesmateriaal biedt concrete tools om in de klas met thema’s als pesten, identiteit, tolerantie en diversiteit aan de slag te gaan.
In het kader van burgerschap ontwikkelde REF de ‘Burgerschap? Gewoon doen!’ starterskit om samen met je onderwijsteam een vliegende start te maken met je burgerschapscurriculum, en het samenwerkingsproject BurgerschapsMarkt.
