Hoger denk en functioneringsniveau
Gervers is er al doende van overtuigd geraakt dat het hbo-instituut niet automatisch de plek is om praktische vakmensen naar een hoger denk- en functioneringsniveau te brengen. Dat verklaart wat haar betreft ook dat de ontwikkeling van de nieuwe associate degree opleidingsvorm, een tweejarige hbo-opleiding met eindniveau 5, zo traag op gang komt en in vergelijking tot de traditionele vier jarige bacheloropleiding nog maar zo weinig deelnemers kent. De associate degree academies in Rotterdam en Den Bosch ziet zij wel als goed gelukte en inspirerende voorbeelden, omdat zij zich, in nauwe samenwerking met de mbo-scholen, specifiek richten op hoger onderwijs voor vakmensen.
Helaas kwam een soortgelijke samenwerking tussen de mbo- en de hbo-scholen in haar stad Amsterdam niet van de grond en voelde Gervers zich met een groepje vooruitstrevende pioniers genoodzaakt naar een andere route te zoeken om toch hoger onderwijs voor de Amsterdamse mbo-opgeleide vakman vorm te geven. Ze startten met pionieren in de creatieve sector. Gesprekken werden gevoerd met oud studenten over de reden waarom zij zo massaal uitvielen in het hbo. De dynamiek van de creatieve sector werd verkend en ze onderzochten waarom het voor net afgestudeerden zo moeilijk was om in deze sector aan het werk te komen.
Op basis van die informatie ontwikkelde het practoraat van Gervers een post-mbo broedplaatsmodel, sQuare genaamd, voor ondernemende creatieve vakmensen. Methodieken uit de Hip hop als each-one-teach-one en pay-it-forward werden uitgeprobeerd en meet-ups werden georganiseerd met succesvolle rolmodellen die de makers zelf aandroegen. Dit wederkerige, informele leren bleek een constructieve manier voor het verder ontwikkelen van de vakmatige skills, het netwerk en het ondernemerschap van de makers.
Formele opleidingsvorm
Tevens bleef sQuare zoeken naar een formele opleidingsvorm op een hoger denk- en functioneringsniveau, zodat vakmensen hun doorontwikkeling ook kunnen markeren met een diploma. Totdat bleek dat het volgen van een volledige opleiding helemaal geen grote wens van deze creatieve ondernemende doelgroep was. Ze wilden geen nieuw beroep leren, maar aan het werk en daarnaast vooral nieuwe skills sets ontwikkelen om wendbaar in te kunnen spelen op snelle ontwikkelingen en kansen in hun creatieve sector. Dit deed sQuare besluiten om zich te verdiepen in de mogelijkheden van modulair hoger onderwijs. In verkennende gesprekken met de Examenkamer en de CINOP werd duidelijk dat een module van minimaal vierhonderd uur volstaat om een skill set naar een hoger en complexer functioneringsniveau door te ontwikkelen en dat hiervoor officiële kwalificaties bij het Netherlands Qualification Framework (NLQF) aangevraagd kunnen worden.
NLQF-niveau 5
Om te voldoen aan de vereisten, richtte sQuare een eigen stichting op, werd het een private exameninstelling, ontwikkelde een hogere onderwijsmodules en bracht deze onder in een nieuwe afdeling van stichting sQuare, genaamd The Learning Hub. Inmiddels is de eerste module van The Learning Hub door de NCP-NLQF afdeling van CINOP ingeschaald op NLQF-niveau 5 en is deze opgenomen in het nationale register. Dankzij Deze registratie kunnen werkende vakmensen met een mbo-4 diploma straks hun STAP leervouchers, die het ministerie vanaf 2022 gaat aanbieden, verzilveren bij The Learning Hub.
Module ‘Didactiek vanuit je vakmanschap’
De eerste module ‘Didactiek vanuit je Vakmanschap’ is bedoeld voor vakmensen die een educatief programma willen ontwerpen en ergens willen aanbieden, die als zij instromer willen werken in het mbo onderwijs of die zich als leermeester door willen ontwikkelen in didactiek en pedagogiek. Uiteraard krijgt zo’n module extra waarde als een werkgever dit NLQF-niveau 5 erkent en het behalen van zo’n module beloont of zelfs als voorwaarde gaat stellen voor de inschaling in bijvoorbeeld een senior-instructeur-salarisschaal. De eerste gesprekken hierover worden al met HR-afdelingen van mbo-scholen gevoerd.
De module ‘Ondernemen van uit je Vakmanschap’ is de volgende module die The Learning Hub gaat ontwikkelen op NLQF-niveau 5 in samenwerking met de afdeling Ondernemers ondersteuning van de gemeente Amsterdam.
Post-mbo broedplaatsmodel voor creatieven
Het doel is om deze module, ook Engelstalig, zoveel mogelijk verschillende mbo scholen aan te bieden voor startende vakmensen die willen gaan ondernemen, maar ook aan statushouders, expats of ervaren ondernemende vakmensen die hun bestaande onderneming naar een volgend level willen brengen. Iedere locatie dit wil aanbieden, betrekt daarbij dan z’n eigen werkveld partners en geeft daarmee een eigen sectorale kleur aan zo’n module. Verder is The Learning Hub in gesprek met spelers uit het werkveld die specialistische modules willen aanbieden op NLQF niveau 5 voor nieuwe ontwikkelingen waar het reguliere onderwijs niet snel genoeg op kan of wil anticiperen, zoals een BIM module voor de bouwsector.
Broedplaats, exameninstelling & hogere onderwijsmodules
Stichting sQuare heeft, met haar broedplaats voor creatieve makers, haar private exameninstelling en met de hogere onderwijsmodules van The Learning Hub, geen ambitie
om zelf een groot onderwijsinstituut voor vakmensen te worden. Ze wil vanuit haar onafhankelijke predispositie de bestaande instituten voor het beroepsonderwijs inspireren
door het helikopterperspectief in te brengen, door nieuwe mogelijkheden te verkennen en door nieuwe paden voor en met deze instituten aan te leggen. Gervers gelooft dat het mbo zichzelf onnodig beperkt zolang het zijn aanbod als eind opleidingen blijft positioneren en zijn rol enkel blijft zien als speler op middelbaar niveau.
Denkvermogen aanspreken en trainen
Er kan eenvoudig omgeschakeld worden naar een model van een vakmanschap school, geïnspireerd op het Amerikaanse community college model, waar de praktisch lerenden hun leven lang terecht kunnen voor op-, bij- en omscholing op meerdere niveaus. Gervers pleit voor een eigen modulair hoger onderwijsaanbod op deze vakmanschap scholen, want daarmee wordt de basis van een Leven Lang Leren voor hun doelgroepen hun werknemers gelegd. Het hbo hoeft dit niet te zien als concurrentie, want deelname aan deze modules zal startende vakmensen juist enthousiasmeren om in de leerlijn te blijvende wellicht ook een tweejarige associate degree-opleiding of een bachelor te volgen op het hbo. Met verschillende aanbieders en mogelijkheden op hoger onderwijsniveau 5 zal er meer kennis ontwikkeld worden en zal dit de samenwerking in de gehele beroeps leerlijn versterken. Als de vakmanschap scholen nu de zaadjes voor het Leven Lang Leren al beter gaan planten bij hun studenten, zullen onze vakmensen later de weg naar nieuwe modules en opleidingen ook veel beter gaan vinden, zodra de omstandigheden verderop in hun carrière daarom vragen.
Kijk ook bij:
Luister:
Over Marieke Gervers:
Marieke Gevers is innovatie strateeg en pionier in een ‘Leven Lang Leren’ voor (Mbo afgestudeerde) vakmensen. Ze begon haar carrière als ruimtelijk vormgever. Vervolgens was Gervers vijf jaar manager van het Art & Entertainment College bij het ROC van Amsterdam. Sinds 2015 is ze Practor Creatief Vakmanschap en runt ze haar eigen innovatieplatform binnen het mbo, waar ze zich als ondernemende innovator inzet voor een betere facilitering, waardering en profilering van afgestudeerde (creatieve) vakmensen.
In 2016 studeerde ze succesvol af aan de master Crossover Creativity (HKU) waar ze haar kennis over cross-sectorale sociale innovatie vergrootte, een divers netwerk opbouwde en zich de laatste creatieve methodieken zoals Design Thinking eigen maakte. Vanuit haar ontwerpende onderzoek werd in 2018 Stichting Square opgericht, die inmiddels bestaat uit een broedplek voor afgestudeerde creatieve vakmensen, een private exameninstelling en The Learning Hub; een plek waar gepionierd wordt met een Leven Lang Leren voor vakmensen. Voor meer info, zie: WWW.THELEARNINGHUB.AMSTERDAM
