Onderwijs pakt de regie in Broedplaats 010

Onderwijsvernieuwing van onderaf

Het ontwikkeltraject Broedplaats010 is een leergang voor vernieuwende Rotterdamse leraren. Uit verschillende sectoren zijn leraren samen gebracht om hun ambitie in de praktijk te brengen. Het is een intensieve leergang waarin zij werken aan persoonlijke ontwikkeling, onderwijsvernieuwing en netwerkvorming. Doel is de leraren zelf de leiding te laten nemen over nieuwe onderwijsinitiatieven.

Het traject startte in 2016 op initiatief van de gemeente Rotterdam, die eerder een ambitieus plan lanceerde voor het onderwijs in de stad. Uiteindelijk zou Kennisland het mede helpen vormgeven. Kennisland is een instelling die maatschappelijke vernieuwing helpt vormgeven. Zij hebben samen met de lerarenopleiding Thomas More Hogeschool een innovatieve leergang ontworpen. Eenzelfde project is inmiddels ook in Amsterdam van start gegaan. Broedplaats 020 vindt eveneens plaats onder leiding van de mensen van Kennisland.

R&D teacher leader vervolg traject

‘Afgestudeerde Broedplaatsers’ – leraren die het eerste ontwikkeltraject succesvol doorlopen hebben – gaan nu een vervolg aan. Zij krijgen de kans om zich een jaar lang, één dag in de week bezig te houden met innovatieve oplossingen voor onderwijsvraagstukken in de stad. Op deze manier geeft de gemeente leraren een formele en structurele rol bij het van onderop verbeteren en ‘anders organiseren’ van het Rotterdamse onderwijs. Dit is een belangrijke ontwikkeling, omdat deze leraren nu officieel erkend worden als vernieuwer en als teacher leader. Zo stimuleert Rotterdam dus feitelijk onderwijsvernieuwing van onderaf.

Vraagstukken uit het Rotterdamse onderwijsveld

Vanaf schooljaar 2019-2020 kunnen alle scholen, leraren, leerlingen, schoolleiders en schoolbestuurders prangende vraagstukken indienen, waar de onderwijsvernieuwers mee aan de slag gaan. De deelnemers selecteren vervolgens vraagstukken op basis van verschillende criteria: het moet duidelijk verbonden zijn aan één of meerdere scholen of schoolbesturen; het moet een actueel en ingewikkeld vraagstuk zijn; en er mag nog geen passende oplossing voor gevonden zijn. In kleine, wisselende projectgroepen gaan de onderwijsvernieuwers aan de slag om actieonderzoek te doen, en tot oplossingen en adviezen te komen. De opbrengsten worden direct gedeeld met de probleemeigenaar, en ook breed beschikbaar gesteld aan het onderwijsveld. Zo kunnen schoolspecifieke oplossingen bijdragen aan stadsbrede inzichten.

Verwachte opbrengst

Kennisland hoopt dat ze met de Broedplaats een leer- en innovatie-omgeving creëert, die langs drie sporen ontwikkeling aanspoort:

1. Individuele ontwikkeling van leraren: zodat leraren initiatief durven te nemen; in de klas, in hun team en daarbuiten durven te interveniëren; een lerende en onderzoekende houding hebben ontwikkeld; en een visie hebben op toekomstgericht Rotterdams onderwijs.
2. Daadwerkelijke onderwijsinnovaties in Rotterdam: vanuit de ambities en de behoeften van de stad worden er initiatieven en experimenten ontwikkeld, samen met scholen, die als prototypen fungeren voor duurzame onderwijsvernieuwing in de stad. Met elk prototype als aanjager voor meer verandering.
3. Netwerk- en kennisontwikkeling: verbreden en ‘besmettelijk’ maken van de opbrengsten van de leergang voor andere leraren en scholen. De leergang is daarmee de start van een duurzamer netwerk en platform voor vernieuwende leraren, gekoppeld aan zowel landelijke netwerken als lokale lerarenopleidingen en schoolbesturen.

Het ontwikkelde traject vormt op zichzelf ook een opbrengst: de ingezette methodiek kan vaker worden uitgevoerd en ingrediënten leveren voor het vernieuwen van het onderwijsprogramma van de lerarenopleiding.

Meer weten?

• Kennisland
• Rotterdams Onderwijs Magazine
• Teacher Leader

Zie ook:

• twitter.com/broedplaats010 en linkedin.com voor vele kijkjes in de realiteit; een keur aan initiatieven die voortkwamen uit dit project.