ChatGPT in het onderwijs stimuleren of verbieden?

Schrijven met behulp van schrijfrobots. Verbieden of stimuleren?

De ontwikkeling van AI schrijfassistenten biedt leerlingen een nieuwe mogelijkheid fraude te plegen bij het maken van werkstukken en het schrijven van essays. Die zouden we dan ook moeten verbieden.

Of is het juist een mogelijkheid die we moeten verwelkomen? We kunnen deze nieuwe ontwikkeling ook gebruiken om kinderen te leren inhoudelijk en stilistisch beter en creatiever te schrijven, waarbij we minder aandacht hoeven te besteden aan spelling en interpunctie. Ook nu al kunnen onze leerlingen spellingcontrole gebruiken of schrijven in Word of Google Docs, dat hun fouten corrigeert en synoniemen suggereert.

• Verantwoording. Een groot deel van deze blogpost is geschreven met een digitale schrijfassistent. De keuze van de tekstfragmenten en de ordening is van mijn hand.
• Bij het schrijven heb ik veel gehad aan gesprekken met mijn medeblogger Hartger Wassink en mijn collega filofisch practicus Harm van der Gaag.
• Dit is een herblog van een eerdere publicatie op Onderzoekonderwijs.net van 01.01 2023.

Kunstmatige intelligentie (AI) biedt onvoorstelbare mogelijkheden op allerlei gebieden, en die nemen met de dag toe. Gezichtsherkenning, spraakherkenning, spraak-naar-tekst conversie, samenvattingen maken van lange teksten, zelfs wetenschappelijke artikelen schrijven over nep onderzoek.

Het bedrijf OpenAI heeft een AI-systeem ontwikkeld, DALL-E 2, dat realistische beelden en kunst kan creëren uit een beschrijving in natuurlijke taal. De plaatjes bij deze post heb ik DALL-E 2 laten maken. De opdracht was: Maak een schilderij van scholieren die een essay schrijven, in de stijl van Magritte, Picasso, Van Gogh en Banksy, en een krijttekening in de stijl van een 10-jarig kind. Oordeel zelf.

Mogelijkheden en onmogelijkheden

Om de mogelijkheden van een AI schrijfhulp te demonstreren, heb ik ChatGPT (1) (voetnoten onderaan- red.) gevraagd een essay te schrijven over de invloed van chatbots op het onderwijs. Dit is het resultaat:

Geen onaardige tekst, al valt er hier en daar nog wat aan te schaven. De schrijfbot belicht – heel genuanceerd – zowel de voordelen als de nadelen.

De vraag is, hoe we in het onderwijs omgaan met de mogelijkheden die AI schrijfhulpen ons bieden. Gaan we een virtuele muur bouwen om de school zodat we alle mogelijkheden om met online schrijfbots fraude te plegen kunnen uitsluiten? Of accepteren we dat deze AI systemen voor iedereen toegankelijk zijn en steeds beter worden, en integreren we ze in ons onderwijs? Die vraag werd onderzocht in een recent artikel in de New York Times.

Wie schreef dit?

De New York Times van 27 december geeft een begin van een antwoord op deze vragen. De auteurs van het artikel Did a Fourth Grader Write This? Or the New Chatbot? hebben het programma ChatGPT schrijfopdrachten gegeven zoals kinderen die ook in standaardtoetsen krijgen. Je kunt de korte essays lezen en zelf bepalen welke tekst door een kind (2) is geschreven en welke door de schrijfbot. Een leuke uitdaging.

Ik heb de conclusies van het NYT artikel laten vertalen met een andere AI schrijfhulp, de vertaalmachine DeepL Translator. Sommige alinea’s heb ik zelf vertaald en andere door DeepL laten vertalen. Die heb ik niet gecorrigeerd en ik ben benieuwd wie de robotvertalingen herkent.(3)

De toekomst van het schrijven

Het feit dat ChatGPT goed kan schrijven zou veel beroepen kunnen veranderen of zelfs transformeren – rechten, therapie, coderen, scenarioschrijven, geneeskunde, om er maar een paar te noemen. In dat proces zou het onze manier van denken over leren schrijven kunnen veranderen.

Een wijdverspreide bezorgdheid is over spieken, en of kinderen de chatbot zullen vragen hun huiswerk te maken. Maar mevrouw Nielsen zei dat leerlingen al de hele dag toegang hebben tot technologie, waardoor ze genoeg manieren hebben om vals te spelen, en de meesten willen dat niet.

Er komen meer geavanceerde manieren om het schrijfwerk van bots te herkennen. OpenAI, het bedrijf dat ChatGPT ontwikkelde, stelt voor een subtiel watermerk in te bouwen in het schrijfwerk dat ze produceren, zodat het makkelijker kan worden ontdekt. Een online tool van het onderzoekslaboratorium Hugging Face dat was ontwikkeld om teksten te identificeren die waren gecreëerd door een oudere versie van het algoritme van OpenAI, kon in onze test-essays steeds de bot onderscheiden van de mens. Naarmate het schrijven door bots steeds meer als dat van mensen gaat klinken, is de enige manier voor mensen om te zeggen wie iets heeft geschreven, dit te vragen aan een andere bot.(4)

De grotere vraag: Als een bot kan schrijven als een mens, moeten scholen dan nog wel les geven in schrijven?

Nu al geven scholen minder les in spelling en grammatica omdat leerlingen toegang hebben tot spellingcontrole of schrijven in Google Docs, dat hun fouten corrigeert. Toch is het niet ongelijk aan het blijven leren van de lange deling aan leerlingen wanneer er rekenmachines bestaan, zei professor Levine – als je iets zelf doet, begrijp je beter hoe het werkt en waarom het belangrijk is.

“Het is nog steeds nuttig om het principe van optellen te begrijpen, ook al kun je het werken aan het resultaat aan de computer geven,” zei ze. Bij Engels en andere talen, zei ze, “is schrijven, als een manier om met jezelf te praten om je eigen denken helder te maken, een waardevol hulpmiddel.”

In plaats daarvan, zei ze, denkt ze dat de chatbottechnologie een katalysator kan zijn voor scholen om anders les te geven in schrijven. Veel K-12 schrijfonderwijs zit vast in oude tradities, zei ze, zoals het vragen aan leerlingen om boekverslagen te schrijven en het zelden toewijzen van tweede of derde ontwerpen. De nieuwe technologie zou schrijflessen nuttiger en relevanter kunnen maken voor leerlingen, zei ze, door zich te richten op schrijven als een proces om ideeën te ontwikkelen en te communiceren, in plaats van als een product om te maken.

Als een bot kan schrijven als een mens, moeten scholen dan nog wel les geven in schrijven?

Als de chatbot een elementair opstel kan schrijven op basisschool- of middelbare schoolniveau, zouden leerkrachten minder tijd hoeven te besteden aan hoofdletters of het vormen van alinea’s. In plaats daarvan zouden ze zich kunnen concentreren op de kracht van het schrijven. In plaats daarvan zouden ze zich kunnen concentreren op de kracht van taal en zinsbouw om een publiek aan het denken of voelen te zetten, zei ze, bijvoorbeeld door levendiger werkwoorden te gebruiken of de lengte van zinnen te variëren.

Mevrouw Lawson gebruikt vaak schrijfvoorbeelden om haar vierde klassers uit te nodigen te vergelijken en te contrasteren wat goed werkt en wat niet. Ze zei dat ze zich bijvoorbeeld kon voorstellen om de chatbot te vragen hetzelfde opstel te maken op verschillende schrijfniveaus, en dan “kunnen kinderen naar verschillende aanwijzingen kijken en die analyseren”, om zo hun eigen schrijven te verbeteren.

De bot zou ook kunnen worden gebruikt als een manier om revisie te oefenen, iets waar weinig leraren nu tijd voor hebben, zeiden ze. Mevrouw Blume zei dat ze kinderen ervan heeft proberen te overtuigen dat herschrijven het beste deel van het proces is – ze doet het minstens vijf keer voor haar eigen schrijven – maar “ze haten het om te horen dat ze, zoals ze het noemen, hun verhaal opnieuw moeten doen.”

Als de chatbot een essay zou kunnen produceren dat vergelijkbaar is met een eerste opzet, zei ze, geeft het leerlingen die gevraagd wordt erop voort te bouwen, de kans om er hun eigen tekst van te maken.

“Je krijgt de stukjes van de puzzel, dan leg je de puzzel in elkaar, dan mag je hem inkleuren,” zei ze. “En zo groeit het, en dat maakt het beter en nog leuker.”

Tot zover het Times artikel. De experts in het stuk benadrukken zowel de voordelen als de nadelen van het gebruik van chatbots in het onderwijs. Wat dat laatste betreft: vooral de mogelijkheid dat leerlingen hiermee fraude plegen. We leggen het nog eens voor aan onze chatbot.

Voordelen

Over de voordelen van AI schrijfhulpen meldt ChatGPT ons het volgende:

Er zijn verschillende voordelen aan het gebruik van chatbots in het taalonderwijs:

1. 1. Chatbots zijn altijd beschikbaar: Leerlingen kunnen op elk moment van de dag oefenen met hun taalvaardigheid door middel van chatbots, wat betekent dat ze niet hoeven te wachten op hulp van een leraar of tutor.
   2. Chatbots kunnen personalisatie bieden: Sommige chatbots kunnen worden geprogrammeerd om te reageren op individuele behoeften en leerstijlen van leerlingen, wat kan leiden tot een meer personaliseerde leerervaring.
   3. Chatbots kunnen helpen om fouten te corrigeren: Chatbots kunnen leerlingen helpen om fouten te identificeren en te corrigeren, wat kan leiden tot een verbeterde taalvaardigheid.
   4. Chatbots kunnen verschillende niveaus van moeilijkheid aanbieden: Chatbots kunnen worden geprogrammeerd om oefeningen te bieden op verschillende niveaus van moeilijkheid, wat kan helpen om leerlingen te stimuleren om hun vaardigheden te verbeteren.
   5. Chatbots kunnen leerlingen helpen om zelfstandig te leren: Door chatbots te gebruiken, kunnen leerlingen op eigen tempo leren en oefenen met hun taalvaardigheid, wat kan helpen om hun zelfvertrouwen te versterken en hun motivatie te verhogen.
   6. Chatbots kunnen lerarenlast verminderen: Door chatbots in te zetten om vragen te beantwoorden en leerlingen te begeleiden, kunnen leraren zich richten op de meer complexe vragen en problemen van leerlingen, wat kan ervoor zorgen dat ze efficiënter werken en meer tijd hebben om zich te concentreren op het onderwijzen van leerlingen.

Fraude

En dit zegt ChatGPT over fraude:

Fraude met chatbots kan op verschillende manieren plaatsvinden in het onderwijs. Sommige studenten kunnen bijvoorbeeld proberen om chatbots te gebruiken om vragen te beantwoorden tijdens toetsen of om hulp te krijgen bij het maken van opdrachten. Dit kan leiden tot oneerlijke voordelen voor deze studenten ten opzichte van andere studenten die deze hulpmiddelen niet gebruiken.

Daarnaast kunnen chatbots ook worden gebruikt om informatie te vervalsen of te verdraaien. Sommige studenten kunnen bijvoorbeeld proberen om chatbots te programmeren om bepaalde antwoorden te geven tijdens toetsen, wat kan leiden tot het verkrijgen van oneerlijke cijfers. Dit soort fraude kan moeilijk te detecteren (5) zijn, omdat chatbots kunnen lijken op menselijke gebruikers en het moeilijk is om te bepalen of een antwoord afkomstig is van een chatbot of van een echte persoon.

Om fraude met chatbots te voorkomen is het belangrijk om maatregelen te nemen om het gebruik van deze hulpmiddelen te beperken of te verbieden tijdens toetsen en andere beoordelingsmomenten. Dit kan bijvoorbeeld door het gebruik van software die chatbots kan detecteren5 of door het opzetten van regels die specifiek verbieden om chatbots te gebruiken tijdens toetsen of andere beoordelingsmomenten.

Het is ook belangrijk om leerlingen te informeren over de risico’s van fraude en het belang van eerlijk werk. Dit kan helpen om leerlingen te overtuigen om chatbots en andere hulpmiddelen niet te gebruiken tijdens het leerproces en om te leren om hun eigen kennis en vaardigheden te ontwikkelen. Door te werken aan een cultuur van eerlijkheid en integriteit in het onderwijs, kan fraude met chatbots en andere hulpmiddelen worden verminderd.

Cultuur van wantrouwen

Kortom, ChatGPT ziet – misschien niet onverwacht – vooral de mogelijkheden en minder de problemen. En, interessant, hij wijst op de wenselijkheid van een cultuur van eerlijkheid en integriteit. Ik wil daaraan toevoegen: in plaats van een cultuur van wantrouwen.

Ook in het NYT artikel wordt erop gewezen dat het een uitgelezen kans is leerlingen te laten nadenken over de taalkundige en inhoudelijke aspecten van hun werkstukken. Dan gaat het minder om het eindresultaat en meer om de weg erheen: het schrijfproces, beslissingen nemen over stijl, woordgebruik en synoniemen, fouten opsporen in de tekst, en alternatieve denkrichtingen.

Ik kan me voorstellen dat ik met mijn klas daar uren met veel plezier mee kan doorbrengen. Juist het gegeven dat chatbots moeite hebben met “het begrijpen van de context van vragen of het interpreteren van emoties” (6) biedt mogelijkheden om samen met mijn leerlingen met onze machineteksten aan de slag te gaan. Dan leren ze dit soort schrijfhulpen en andere mogelijkheden van AI op een volwassen manier gebruiken.

Denken

Dit roept allerlei interessante vragen op. Bijvoorbeeld: Als we een machinetekst moeilijk of niet van een menselijke tekst kunnen onderscheiden, wat is dan een mens? Is een mens niets meer dan een onbeholpen machine, of kan een mens iets dat een machine niet kan? Of: Gaat kunstmatige intelligentie het denken van ons overnemen?

Wat die laatste vraag betreft: ja en nee.

Wie de tekstjes van ChatGPT in dit stuk goed leest, ziet dat het hier gaat om het verzamelen van relevante gegevens en het netjes uitvoeren van een aantal schrijfregels. Regels uitvoeren kan AI heel goed — zie ook de schaakcomputers die menselijke schakers verslaan — maar meer dan dat is het niet. Het is denken met weinig diepgang. Er is geen sprake van een dieper begrijpen van de context, en de morele kant van fraude plegen met schrijfbots wordt nogal clichématig belicht.

Het is een beetje zoals we onze leerlingen vaak trainen voor toetsen en examens. Als ze braaf de juiste instructies uitvoeren, produceren ze de goede antwoorden op de vragen, maar dat is iets anders dan nadenken over de vraag waarom die antwoorden goed zijn en of er vanuit een andere kant bekeken of in een andere context geen andere antwoorden mogelijk zijn. Dat is dieper denken, ofwel redelijk denken, (7) en dat is waar we onze leerlingen naartoe zouden moeten leiden: een volwassen, autonoom denken en niet het slaafs uitvoeren van instructies. Dat sluit aan op het essay van Hartger Wassink over Biesta’s boek Wereldgericht Onderwijs.

Tenslotte

Dus, wat gaat het worden? Verbieden en zoveel mogelijk tegenwerken, of AI schrijfhulpen accepteren als een mogelijkheid kinderen te laten nadenken over de kwaliteit en de inhoud van hun schrijfwerk? En als één van de hulpmiddelen bij wereldgericht onderwijs. Een uitdagende denkopdracht voor leerkrachten en docenten.

Voetnoten

1. Een andere loot aan de stam van OpenAI.
2. 4th grade ofwel onze groep 6.
3. De oplossingen vind je onderaan deze post.
4. Overigens detecteerde de tool van Hugging Face de eerste machinetekst in dit stuk als 99,96% echt. Dus zo betrouwbaar is deze methode nog niet. De methode is betrouwbaarder bij Engelse teksten [DvdW].
5. Bijvoorbeeld de online tool van het onderzoekslaboratorium Hugging Face die in het NYT artikel wordt genoemd (DvdW).
6. Citaat uit het het eerste stukje machinetekst hierboven.
7. De Duitse filosoof Hegel onderscheidt Verstand en Vernunft. Verstand is het denkvermogen waarmee we de dingen die we waarnemen, ordenen en in categorieën rangschikken. Vernunft (de Rede) stelt vragen aan het verstandelijk denken om te komen tot een dieper begrip van de dingen, de samenhang, de oorzaken, het wezen van de dingen.