Stookgeld vliegt het raam uit door ventilatieregel
Veel scholen verbruiken momenteel aanmerkelijk meer energie. Driekwart van de schoolbesturen merkt dat door de ventilatie-eisen tijdens de corona pandemie het verbruik is gestegen. Dat blijkt uit een ledenpeiling van de PO-Raad. De raad waarschuwt dat de kwaliteit van het onderwijs in gevaar kan komen door de hogere energierekening. Gezien de gestegen energieprijzen zal deze kostenstijging nog flink op de begroting gaan drukken. Momenteel kampt 44% van de respondenten met stijgende energieprijzen.
Overige schoolbesturen hebben nog geen last van de hoge energieprijzen. Via een inkoopcollectief maakten velen van hen prijsafspraken voor langere tijd. In de nabije toekomst moeten die inkoopcollectieven hun contracten met energieleveranciers opnieuw aanbesteden. De verwachting is dat ook hun prijzen dan stijgen, aldus de PO-Raad.
Knellend budget
Voorzitter PO-raad Freddy Weima: ‘We voorzien dat schoolbesturen te maken krijgen met kostenstijgingen van 50 tot 70%. De energiekosten moeten betaald worden uit het budget dat schoolbesturen ontvangen voor de bedrijfsvoering van de organisatie. Dit is geld voor meubilair, lesmateriaal, schoonmaak, onderhoud van het schoolgebouw en energie. Dit budget knelt al jaren doordat het gebaseerd is op normen uit de jaren ’80 en daardoor voor de meeste scholen niet toereikend is.’
Besparen op onderwijs
Doorgaans geven scholen grofweg 80 procent van hun budget uit aan personeel, en 20 procent aan materiële kosten, waaronder meubilair, lesmateriaal en de energierekening. De PO-Raad vreest dat er uiteindelijk bezuinigd moet worden op personeel, wat betekent dat er minder leerkrachten kunnen worden aangenomen. ‘En dat heeft gevolgen voor het onderwijs aan leerlingen en de onderwijskwaliteit.’
Hogere energiekosten kunnen vrijwel niet uit het budget voor bedrijfsvoering (MI-bekostiging) worden betaald. Het moet daarom gehaald worden uit het geld dat schoolbesturen ontvangen voor het betalen van het personeel. Praktisch betekent dit dat de schoolorganisatie moet bezuinigen op personeel en dat heeft ook gevolgen voor het onderwijs aan leerlingen en de onderwijskwaliteit.
Bekostiging al jaren niet bijgesteld
De PO-Raad hoopt dat het ministerie van OCW de stijgende energieprijzen voldoende meeneemt in de jaarlijkse prijsindexatie. Ook de totale materiële (niet-personele) bekostiging moet nodig onder de loep worden genomen: schoolbesturen gaven in de periode 2010-2014 al 35% meer uit aan kosten als onderhoud, schoonmaak en energie als waar ze voor worden bekostigd. De materiële kosten zijn sinds die tijd alleen maar toegenomen. Ondanks de periodiek vastgestelde tekorten heeft dit niet geleid tot een bijstelling van de bekostiging. Te meer daar door de veroudering van de schoolgebouwen de onderhoudskosten alleen maar toenemen.
Meer verouderde schoolgebouwen
Wat ook niet helpt: de sector kampt met veel schoolgebouwen. De onderhoudskosten nemen daardoor toe. Er is een flinke investering nodig om te zorgen voor gezonde en duurzame schoolgebouwen waarin het fijn is om te leren en te werken. Niet alleen om de kosten te drukken, maar ook om de kwaliteit van onderwijs te verhogen. De PO-Raad gaat de komende tijd graag in gesprek met de minister voor primair en voortgezet onderwijs om te werken aan een plan van aanpak voor slechte schoolgebouwen. Als randvoorwaarde voor
doelstellingen uit het coalitieakkoord, zoals kansengelijkheid, streven naar inclusie en kleinere klassen.
Bron:
PO Raad: Stijgende energieprijzen ook knelpunt voor schoolbesturen
NOS: Ook scholen willen compensatie voor hogere energierekening
Lees ook:
Onderwijscommunity: Krijgt het onderwijs straks nog lucht?
Deltaplan scholen:
Deltaplan scholen is een initiatief van Bouwstenen voor Sociaal is een sectorverbindend platform van en voor bestuurders, managers en professionals in maatschappelijk vastgoed, als stadions, theaters, bibliotheken, gemeentehuizen, musea, ziekenhuizen en scholen. Samen met ons netwerk bouwen we aan de Agenda Maatschappelijk Vastgoed en een gloednieuwe sector.
Er is al jaren veel te doen rond de slechte kwaliteit van schoolgebouwen en er leek weinig verandering in te komen. Tot voor kort:
- De teruglopende onderwijsresultaten, het lerarentekort en de corona pandemie geven urgentie aan het realiseren van betere en gezondere schoolgebouwen.
- Door het IBO ligt er nu een gezamenlijke probleemanalyse op tafel.
- Het coalitieakkoord biedt goede handvatten om de verouderde voorraad aan te pakken en geschikt te maken voor nieuwe ambities.
- Het werkveld heeft afgelopen jaren ervaring opgedaan met zaken die nodig zijn voor een goede en snelle aanpak.
- De gemeenteraadsverkiezingen en de voorbereiding van de gemeentebegroting 2023 geven goede aanknopingspunten voor regie op de uitvoering en verantwoording van de resultaten.
