Doekle Terpstra, voorzitter van Techniek Nederland, pleit voor meer geld voor mbo techniek en een rem op opleidingen met mindere baankansen: ‘Ook om de energietransitie technisch mogelijk te maken.’ De MBO-Raad stelt dat het juist goed geregeld is. ‘Zet liever in op LLO.’
Mbo-opleidingen voor beroepen waar nauwelijks vraag naar is moeten minder studenten toelaten, een numerus fixus. Een beperkte baankans? Ontmoedig dan de opleiding voor dat beroep. Hiervoor pleit voorzitter van Techniek Nederland en VNO-NCW-bestuurder Doekle Terpstra in een interview met het AD. Tevens moet er meer geld naar beroepsopleidingen voor die sectoren waar krapte op de arbeidsmarkt is, zoals de techniek.
In het interview luidt Terpstra verder de noodklok over het oplopende tekort aan technische vaklui. De topbestuurder noemt dat een ‘urgent knelpunt’ bij de overgang naar een groene economie. Personeelstekort wordt al langer gezien als bedreiging voor de energietransitie. ‘Ons werkpakket is verdubbeld ten opzichte van vijf jaar geleden en er is veel uitstroom de komende tijd van ervaren collega’s die met pensioen gaan’, zei Koen Bogers, ceo van Stedin, de grootste netbeheerder in Nederland in december. ‘We hebben zes- tot achtduizend extra technici nodig.’
De aanleg van windmolenparken, groene kantoorgebouwen en duurzamere woningen om de klimaatdoelen van Nederland te realiseren kan volgens Terpstra als er een maximum komt op het aantal studenten dat bijvoorbeeld de opleiding Mediavormgeving doet. ‘Vorig jaar zijn bij die studie 2581 diploma’s afgegeven, terwijl er 280 vacatures zijn. Bij Podiumtechniek zijn er 406 diploma’s afgegeven terwijl er 20 vacatures zijn.’
‘We weten heel concreet bij dit soort voorbeelden dat we jonge mensen veel te veel opleiden voor een perspectief waarvan ze dromen, maar wat uiteindelijk niet de waarheid zal worden’, zegt Terpstra in het NOS Radio 1 Journaal. ‘Je moet nadenken over hoe je opleidingen aantrekkelijker maakt voor jongeren zodat ze een grotere kans krijgen op de arbeidsmarkt.’ De voorzitter van Techniek Nederland vindt dat jongeren op het verkeerde been worden gezet.
Terpstra is zich bewust dat deze inperking van keuzevrijheid vloeken in de kerk is, maar ziet een maatschappelijk belang. ‘Maar ik zet de deur ergens op slot, om ‘m elders meer open te krijgen. Want waarom zouden we geen plafond willen aan het aantal mensen dat kiest voor ‘stropdasberoepen’, die uitstervend zijn? Anders gooien we publiek geld in een put.’
Opvattingen dat mbo-opleidingen ten gunste van één sector begrensd zouden moeten worden, doen geen recht aan de realiteit in het mbo en aan de kwaliteit van de aansluiting die zelfs internationaal hoge ogen gooit, aldus Adnan Tekin, voorzitter van de MBO- Raad.
De MBO-Raad is ontstemd over het idee dat studenten die naar het mbo willen, zouden moeten worden beperkt in hun studiekeuzes om tekorten in de technieksectoren aan te pakken. Adnan Tekin: ‘We doen er alles aan om jongeren goed voor te lichten over hun baankansen in elke sector, maar de uiteindelijke keuze is en blijft aan de student zelf, net als in het hbo en wo. Daar moet je niet aan tornen.’
De technieksector is bovendien niet de enige sector met een personeelstekort. ‘De zorg, politie, bouw, horeca, handel, defensie, kinderopvang en andere sectoren hebben er ook mee te maken. De oplossing moet gevonden worden in een smart arbeidsmarktplan waarbij alle ministeries samenwerken om voor de maatschappelijke transities voldoende vakmensen goed op te kunnen leiden. Het mbo heeft daar, met het hbo, een centrale rol in.’
… De oplossing zit wel in zorgen dat we ons menselijk kapitaal tijdens de carrière in staat stellen om bij te leren, om te scholen
Adnan Tekin
Tekin: ‘Nergens hebben onderwijs en bedrijfsleven de aansluiting onderwijs-arbeidsmarkt zo goed geregeld als in het mbo, met afspraken over opleidingen, landelijk, sectoraal en regionaal. Geen stageplek? Dan ook geen opleidingsplek. Opleidingen met een beperktere arbeidsmarkt, zoals in de luchtvaart of het amusement, hebben een numerus fixus.’ Voor ongeveer 7 procent van de mbo-opleidingen bestaat zo’n plafond.
We moeten er vanwege de grote personeelstekorten juist alles aan doen om te zorgen dat jongeren kiezen voor het mbo. Zij zijn het hart van onze samenleving en economie, zij houden de boel draaiend en pakken tijdens hun loopbaan kansen, in hun eigen beroep of in andere sectoren. Hun opleiding is hun ticket in hun eigen beroep of het opstapje naar andere beroepen, naar leven lang ontwikkelen. Het is echt maakbaarheidsdenken dat mbo’ers maar in één vakje kunnen passen.’
AD: ‘Zet rem op alle mbo-opleidingen met slechte baankansen’
MBO-Raad: MBO Raad: Niet tornen aan vrije studiekeuze mbo’ers
NOS: Voorzitter Techniek Nederland pleit voor numerus fixus op mbo met kleine baankans
Onderwijs in cijfers: Arbeidsmarktpositie van mbo’ers uitgestroomd uit het bbl- en voltijd bol-onderwijs
Onderwijs in cijfers: Mbo-arbeidsmarkt gediplomeerden & instellingsverlaters
WORD LID
Met Onderwijscommunity maken we het werkveld iedere dag een stukje beter en mooier. Meld je gratis aan als lid, maak verbinding, haal én breng kennis, maak je eigen ledenprofiel, connect met andere leden en meer.
PUBLICEER
Heb je een uniek en interessant artikel geschreven en denk je dat deze interessant kan zijn voor de leden van Onderwijscommunity? Stuur deze dan in via het formulier en wij gaan er mee aan de slag.
ADVERTENTIE
