Tags: , , , ,

Krachtgericht coachen van doen naar zijn (=liefde)

Hoe kun je leraren en leidinggevenden leren om zelfstandig te reflecteren op hun innerlijke persoonswording? Krachtgericht coachen kent vijf kernbegrippen. Taco Visser neemt ze door met emiritus hoogleraar Fred Korthagen. Volg je de weg langs deze vijf begrippen, dan ga je volgens Fred de weg van doen naar zijn … en verbinding, ja zelfs liefde.

Onderwijs leiden met hart en ziel

Interviewer Taco Visser is onderwijsadviseur, opleider van schoolleiders in PO en VO en leraar en leidinggevende met hart en ziel. Te gast is emeritus hoogleraar Fred Korthagen en het gesprek gaat over Krachtgericht coachen, een boek van Ellen Nuijten en Fred zelf.

De podcast is mede mogelijk gemaakt door het ATTC te Hilversum, een opleiding voor schoolleiders in het PO en VO.

Innerlijke persoonswording

Fred is bekend van zijn modellen over reflectie en kernreflectie. Die kernreflectie heeft hij doorontwikkeld naar krachtgericht coachen.

  • Hoe kun je leraren en leidinggevenden leren om zelfstandig te reflecteren op hun innerlijke persoonswording?

Krachtgericht coachen is een aanpak de diepgaand leren en effectief functioneren bevordert. Het kent vijf kernbegrippen. Kernkwaliteiten en idealen zijn de eerste twee, zeg maar de uitgangspunten van binnenuit. Wie van binnenuit werkt, zal ook interne belemmeringen tegenkomen, het derde begrip. En om zelfstandig op je kernkwaliteiten, idealen en belemmeringen te reflecteren zijn nog twee zaken nodig. De regisseur, zodat je van een afstand naar jezelf kijkt, en het ‘liften’ tussen denken, voelen en willen.

Het vertrekpunt bij coaching is doorgaans een probleem. De menselijke geest is geneigd de focus steeds op dat probleem te houden en op het vinden van oplossingen. Maar dit werkt vaak contraproductief.

– Fred Korthagen

Van doen naar zijn

Volg je de weg langs deze vijf begrippen, dan ga je volgens Fred de weg van doen naar zijn … en verbinding, ja zelfs liefde. Deze weg herken je meteen, omdat je daarop in flow raakt.

“Dat heb ik zelf ervaren in dit gesprek, vooral op het eind waarin Fred mij, naast zichzelf, krachtgericht begon te coachen. Voor mij persoonlijk een zinvolle slotaflevering van 2022. Dank voor het met duizenden volgen en delen van mijn podcast en graag tot horens over vier weken. Blijf de podcast delen met leidinggevenden en leraren met hart en ziel, zodat wij allemaal flow en verbinding in het onderwijs mogen ervaren in 2023.”

 

Beluister de Podcast van: Taco Visser | Fred Korthagen
Beluister de Podcast van: Taco Visser | Fred Korthagen

Een focus op kwaliteiten en kracht

hieronder enkele passages van de website van Fred Korthagen ter verdere duiding van zijn gedachtegoed. 

Bij reflectie en in coachingsgesprekken is het startpunt vaak een probleem. Dat hoeft echter nog niet te betekenen dat de focus steeds op dat probleem blijft liggen en op het vinden van oplossingen. Die neiging heeft de menselijke geest wel, maar dit werkt vaak contraproductief.

Fredrickson (2009) toonde aan dat de negatieve gevoelens die bij problemen horen, tunneldenken veroorzaken: je gaat denken binnen het kader van het probleem en daar kom je niet van in je kracht. Bovendien leidt deze aanpak vaak tot een oppervlakkige oplossing.

Het is belangrijk dat nieuw handelen geworteld is in gevoelde innerlijke kracht. Men noemt dat het aanboren van het psychologisch kapitaal van mensen, soms gevisualiseerd door de metafoor van de diamant.

Positieve psychologie

De positieve psychologie benadrukt het belang van positieve ervaringen en kernkwaliteiten (character strengths; Fredrickson, 2009). Die maken mensen krachtiger, creatiever en gemotiveerder, en daardoor uiteindelijk effectiever. Dit betekent: besteed veel aandacht aan successen en minder aan wat er mis gaat. Voor coaches (leraren) geldt: geef veel positieve feedback, liefst door kernkwaliteiten te benoemen. Dat gaat verder dan een compliment geven zoals ‘goed gedaan’. Het gaat om het zien en benoemen van kernkwaliteiten zoals flexibiliteit, inlevingsvermogen, analytisch vermogen, moed, creativiteit, enzovoorts (de facetten van de diamant). Kernkwaliteiten staan centraal in kernreflectie en krachtgericht coachen.

Referentie: Fredrickson, B. (2009). Positivity. New York: Random House.

Liften langs denken, voelen en willen

Reflecties en coachingsgesprekken worden vaak gekenmerkt door veel denken. Een sterke gerichtheid op denken leidt evenwel tot een oppervlakkige manier van reflecteren die weinig zoden aan de dijk zet. Echte diepgang in het leerproces ontstaat vooral als het voelen en willen volop meedoen. De emotionele dimensie en de behoeften en idealen van mensen (dus wat zij willen) heeft namelijk een enorme invloed op hun directe handelen (Epstein, 1990). Die dimensies worden daarom in de reflectie betrokken, zodat ze professioneel gehanteerd kunnen worden. Door continu te schakelen tussen denken, voelen en willen ontstaat bovendien veel meer beweging in de persoon (flow).

Een focus op willen (en dus op idealen) geeft ook positieve gevoelens en brengt mensen daardoor meer in hun kracht dan een gerichtheid op problemen. In vaktaal: het gaat om liften tussen denken, voelen en willen. Dit is essentieel in kernreflectie en Krachtgericht coachen.

Het principe van liften klinkt eenvoudig, maar de toepassing ervan blijkt lastiger dan het lijkt. Zowel mensen die zelfstandig reflecteren als coaches zijn vaak gericht op denken. Soms is er wel even aandacht voor gevoel, maar vervolgens wordt het al gauw weer ‘denken over gevoel’. Dit is nu eenmaal een collectieve gewoonte in onze maatschappij die moeilijk af te leren is. Het vraagt dus om ‘oprekken van de eigen comfortzone’, dat wil zeggen: je vertrouwder gaan voelen met aandacht voor voelen en willen.

Een concrete aanwijzing bij kernreflectie en Krachtgericht coachen is dus: verdiep reflecties door steeds gebruik te maken van de dimensies van denken, voelen en willen (liften).

Referentie: Epstein, S. (1990). Cognitive-experiential self-theory. In L.A. Pervin (Ed.), Handbook of personality, theory and research (pp. 165-192). New York: The Guilford Press.


Lees meer:

Tags: , , , ,

Ook Interessante Podcasts

Bezoeker!

Community Leden

Alle Leden >>>

Whitepaper arbeidsmarkt

Whitepaper onderwijs arbeidsmarkt

Whitepaper digitale toepassing didactiek

didactiek download

Whitepaper Werkstress de baas

HR download onderwijs

Whitepaper Hybride leeromgeving

Leeromgeving download

Whitepaper maatschappij

Maatschappij onderwijs download

Whitepaper onderwijsontwikkeling

onderwijsontwikkeling download

Whitepaper effectief afstandsonderwijs

Onderwijs organiseren download

Whitepaper professionalisering

onderwijs professionalisering download

ICT-gebruik in het onderwijs

Onderwijs Technologie download

Registreer je als lid

Artikelen & Blogs

Apps & Tools

🙁

WORD LID

Met Onderwijscommunity maken we het werkveld iedere dag een stukje beter en mooier. Meld je gratis aan als lid, maak verbinding, haal én breng kennis, maak je eigen ledenprofiel, connect met andere leden en meer.

PUBLICEER

Heb je een uniek en interessant artikel geschreven en denk je dat deze interessant kan zijn voor de leden van Onderwijscommunity? Stuur deze dan in via het formulier en wij gaan er mee aan de slag.

ADVERTENTIE

In de spotlight

Vacature

Schooldirecteur | Margrietschool

Boek

Burgerschap is zorgen voor jezelf, zorgen voor elkaar en voor de aarde waar we op wonen.

DOEboek Burgerschap: 100 acties om de wereld mooier te maken

Kalender

Onderwijs Innovatie Festival Banner Homepage (5)

Onderwijs Innovatie Festival 2024

App

Picoo stimuleert actief samen spelen onder kinderen met de eerste interactieve spelcomputer voor buiten. Zonder scherm! Zo combineert Piccoo het avontuurlijke van buitenspelen met het interactieve van gamen. Eindeloos speelplezier dus! 
gamification onderwijs

Picoo – gameconsole voor buitenspelen