Geijkte denkpatronen doorbreken. In 2020 een opgedrongen noodzaak. Om vindingrijk te te handelen, moet je je eerst gewaar zijn welke belemmeringen in de weg staan en hoe ze te omzeilen.
Je kent het wel. Je zit in een overleg waarvan het doel is: een oplossing vinden voor een probleem. Wat je nodig hebt is goede ideeën, maar hoe erg je je best ook doet, er schiet niets briljants te binnen. Je hoopt dat andere collega’s in een creatievere bui zijn, maar er komen alleen maar ideeën op tafel die weinig vernieuwend zijn. Uiteindelijk kiezen jullie voor de meest voor de hand liggende oplossing. Weinig briljant, maar je moet toch wat. Over vijf minuten start immers je volgende afspraak.
Herkenbaar? Het goede nieuws is: dit kan beter! Er zijn wel 100 verschillende technieken die je kan toepassen (individueel of als team) om vernieuwende ideeën te bedenken. Dit noemen we creatieve denktechnieken of creative tools. Denk bijvoorbeeld aan SCAMPER, de zes denkhoeden van De Bono, Attribute Listing of Brainwriting. Maar voordat je die technieken kan gaan toepassen moet je eerst vijf basisvaardigheden onder de knie krijgen om creatiever te werk te gaan.
Creatief denken betekent buiten de gebaande paden denken oftewel outside the box denken.
De 5 basisvaardigheden voor creatief denken zijn:
Creativiteit is de kunst van het doorbreken van patronen, gewoontes, zekerheden en het leggen van nieuwe verbindingen.
Edward de Bono
Het doel van divergeren is: zoveel mogelijk ideeën of oplossingen te bedenken voor een centrale vraag. ‘The more the better’. Je hersens zijn er namelijk op gericht om in eerste instantie alleen de meest voor de hand liggende oplossingen te bedenken. Pas wanneer je jezelf dwingt meer alternatieven te bedenken kom je uiteindelijk tot een creatievere oplossing en een beter resultaat. Dus ook ideeën die in eerste instantie belachelijk of onhaalbaar lijken tellen mee, zijn onontbeerlijk. Zoek de grens op en ga eroverheen.
Hoe vaak komt het voor dat een collega je een idee voorlegt en jij direct denkt: gaat niet werken, kost teveel geld, dat willen klanten toch niet, hebben we geen tijd voor… et cetera. Onbewust heb jij je oordeel direct klaar en daarmee geef jij het idee geen kans. Herkenbaar? Helemaal niet erg, want het is menselijk. Maar wanneer jij jezelf leert om in kansen te denken, dan ontstaan de beste ideeën!
Kansdenken doe je door vragen te stellen in plaats van een oordeel te vellen. Verdiep je in het idee van de ander. Misschien is het plan toch niet zo slecht, of kom je samen tot een nog veel beter idee. Roep niet direct ‘Ja maar’, want dat blokkeert creatief denken. Maar probeer bijvoorbeeld eens: ‘Ja, en….’ of ‘Dit zou kunnen werken als…’
Tip: Download de ideemakers en -krakers van de Creativity Club. Plak deze op de muur of leg ze op tafel tijdens vergaderingen. Het maakt je bewust van je gedrag en helpt je met het uitstellen van je oordeel.
Associëren is het leggen van verbanden. Het één met het ander in verband brengen. Het is iets wat je automatisch doet zonder erbij stil te staan en het is een nuttig instrument voor creatief denken. Zet bijvoorbeeld een centraal onderwerp op papier en schrijf daaromheen alles wat in je opkomt dat jij in verband brengt met dit onderwerp. Wedden dat daar een ingang tussen zit voor een briljant idee?
Een beeld zegt meer dan 1000 woorden. Je verbeeldingskracht is een krachtig instrument waarmee je ideeën kan bedenken. Probeer het probleem en de mogelijke oplossing maar eens in je hoofd te visualiseren. Teken het vervolgens uit en deel het met collega’s. Door er een plaatje (beeld) van te maken is het voor je hersenen gemakkelijker om te associëren en voor je collega’s gemakkelijker om te begrijpen wat jij bedoelt. (De meeste mensen zijn namelijk beelddenkers)
Alles wat jij waarneemt, doe je door je eigen bril. Maar wat zie je als je een andere bril opzet? De belangrijkste vraag die jij bij creatief waarnemen aan jezelf stelt, is: hoe kan ik dit anders zien? Zoom eens in of uit op het ontwerp of het centrale probleem. Of probeer het te bekijken vanuit een andere rol, bijvoorbeeld vanuit het klantperspectief. Het kan je beeld over het onderwerp compleet veranderen.
Is het makkelijk om deze 5 vaardigheden te aan te leren? Moeilijk is het niet, maar het is wel een uitdaging. Het vergt tijd en oefening om het onder de knie te krijgen, omdat jij je vaste denkpatronen moet doorbreken. Gun jezelf daarom de tijd om te bouwen aan nieuwe, meer creatieve, denkpatronen.
Boek | Creativiteit Hoe? Zo! | Igor Byttebier
Boek | Serious Creativity | Edward de Bono
WORD LID
Met Onderwijscommunity maken we het werkveld iedere dag een stukje beter en mooier. Meld je gratis aan als lid, maak verbinding, haal én breng kennis, maak je eigen ledenprofiel, connect met andere leden en meer.
PUBLICEER
Heb je een uniek en interessant artikel geschreven en denk je dat deze interessant kan zijn voor de leden van Onderwijscommunity? Stuur deze dan in via het formulier en wij gaan er mee aan de slag.
ADVERTENTIE
