Flipping the classroom- hoe benut je de klassikale tijd effectief?

Waar zit de winst bij ‘flipping’

Flipping the classroom gaat in het kort om: de overdracht van de leerstof vooraf via online video, in plaats van alleen klassikale overdracht. Maar al te vaak gaat het bij flipping the classroom voornamelijk om het instructieve gedeelte. De eigenlijke winst is nu juist te boeken door flipping the classroom anders te benaderen. De kwaliteitstijd tussen docent en leerling die vrijkomt, vraagt om een nieuwe invulling. De winst in de kwaliteit van leren is dan ook voornamelijk daar te halen. De diepere verwerking van de stof en het leren leren, daar zit ‘t em in. Dit vergt wel een bewuste invulling van die ruimte, om de kwaliteit van de les in zijn geheel werkelijk verbeteren.

Klassikale tijd welbesteed?

Aandacht dus voor de keerzijde van flipping. De vraag is in hoeverre actief leren, gepersonaliseerd leren en individuele begeleiding daadwerkelijk aan bod komen tijdens de les. Zo betoogt Silvia Peters, docent Onderwijskunde dat flipping the classroom daadwerkelijk een winnende combinatie kan worden wanneer aandacht uitgaat naar diepgang en flexibiliteit in de klassikale les.’

Zij komt in haar artikel met de volgende adviezen:

1. Plaats in de voorbereiding activiteiten op gebied van ‘onthouden’ en ‘begrijpen’ (zoals het kijken van een filmpje en reproductievragen). Zorg voor verdieping tijdens de les door leerlingen te laten toepassen, analyseren, evalueren of te creëren;
2. Door de opzet van flipping ontstaat ruimte tijdens de les voor gepersonaliseerd leren. Benut deze ruimte door te differentiëren op niveau en door leerlingen keuzevrijheid te bieden;
3. Een korte klassikale uitleg kan nodig zijn, maar de kern van flipping is dat de docent niet meer enkel aan het woord is. De docent begeleidt studenten op individueel niveau. Houd rekening met jouw rol als docent bij inzet van flipping the classroom.

Diep leren? Geef interactief les

Hoogleraar onderwijspsychologie Kirschner haalt Bernstein aan die stelt dat alleen actief leren niet werkt. Bernstein betoogt dat ‘interactief lesgeven’ misschien wel de beste benadering is om diep leren te bewerkstelligen. De kracht van traditioneel lesgeven doorspekken met meer actieve methoden.’ Hij specificeert dat als volgt;

1. regelmatige individuele en samenwerkende leeractiviteiten;
2. regelmatige vragen aan leerlingen om ze te stimuleren om op een bepaalde manier over de lesstof na te denken, na te gaan hoe ze met die stof zijn omgegaan en misvattingen bij hen te corrigeren;
3. frequent gebruik van verschillende soorten toetsen.

Kan de leerling de zelfstandigheid aan?

Al met al is flipping geen heilige graal. Het kan zeker een waardevol middel zijn ter afwisseling van het traditionele lesgeven. Het is wel van wezenlijk belang dat de docent zich bewust is van de nieuwe rol die hij hiermee krijgt. De rol van coach en vraagbaak die naast de leerling staat voor een beter begrip van de stof.

Daarnaast kan flipping de leerling helpen eigenaar te worden van zijn leerproces. Op voorwaarde natuurlijk dat die daardoor niet overvraagt wordt. Dat is zeker een belangrijk punt om mee te nemen in de keuze om een les al dan niet te flippen. Het vergt van de leerling ook een bepaalde zelfstandigheid en pro-actieve open houding. Dus het kan zeker zorgen voor verdieping en een meer intense les beleving, als het bewust wordt ingezet.

Inspiratie:

• artikel van Sylvia Peters link;
• artikel van Paul Kirschner link