Vergroot het Masterplan de kwaliteit van onderwijs en professionaliteit van de leraar?
De huidige minister van OCW, Dennis Wiersma, investeert de komende jaren € 1 miljard in het onderwijs. Wij staan positief tegenover het streven middelen vrij te maken om schoolleiders en leraren beter te faciliteren, vanuit het idee dat zij daardoor hun werk goed kunnen doen, focus kunnen aanbrengen in hun curriculum en hun ambities waar kunnen maken. De vraag is in hoeverre het Masterplan Basisvaardigheden daarbij gaat helpen. In dit artikel laten we zien welke goede punten en kritische tegengeluiden we bij leraren ophaalden ten aanzien van dit nieuwe plan.
Voldongen feiten?
Als Lerarencollectief vernamen we dit voorjaar dat er een Kamerbrief op stapel stond, waarin de minister een Masterplan Basisvaardigheden ging aankondigen. We hadden eerder van de plannen vernomen en aangegeven dat bij een dergelijk Masterplan leraren betrokken zouden moeten zijn. We waren als beroepsvereniging dan ook verrast dat we pas voor het eerst geconsulteerd werden op de vooravond van het versturen van de Kamerbrief. Maar we wilden meepraten en we kwamen uiteindelijk aan tafel. Ook al was het twee voor twaalf.
Het Masterplan is ontstaan vanuit de behoefte om het niveau van een aantal basisvaardigheden – taal, rekenen, digitale geletterdheid en burgerschap – niet verder te laten zakken. Het doel? Ervoor zorgen dat de basisvaardigheden van leerlingen aantoonbaar verbeteren. Het Masterplan Basisvaardigheden zou helpen om de investeringen die hiermee gemoeid gaan te concretiseren en om het geld als het ware goed te ‘richten’ bij honderden scholen in eerste instantie, en bij alle scholen na verloop van tijd.
De plannen waren dus al in een ver gevorderd stadium en we zagen ons als leraren van het Lerarencollectief voor voldongen feiten gesteld. Dit baarde ons zorgen. Niet in de laatste plaats omdat het de leraar zelf is op wie dit Masterplan Basisvaardigheden geheel en al betrekking heeft.
Waarom het zo belangrijk is om de visie van leraren al in een vroeg stadium van planvorming als uitgangspunt te nemen.
In dit artikel nemen we de lezer mee in onze werkwijze rondom dit Masterplan Basisvaardigheden. We laten zien waar wij als leraren voor staan en waarom het zo belangrijk is om de visie van leraren al in een vroeg stadium van planvorming als uitgangspunt te nemen. Juist door goed te luisteren naar de professionals in de praktijk, neemt de kans dat een minister van OCW met nieuwe plannen ook de goede dingen doet, meer en meer toe.
Rol van het Lerarencollectief
Zodra het om de inhoud van het onderwijs en/of het werk van leraren zelf gaat, is het niet meer dan logisch dat wij als leraren met leraren daarover willen meedenken. Het liefst in een zo vroeg mogelijk stadium. Wij zitten als leraren van het Lerarencollectief aan veel bestuurlijke tafels, om juist bij nieuwe planvorming de behoefte, het perspectief en de kennis vanuit de beroepsgroep van leraren over te brengen. Het is helaas op veel plekken nog zo dat er in plannen met een directe impact op het onderwijs vooral óver ons als leraren besloten wordt, in plaats van mét ons.
In plannen met een directe impact op het onderwijs wordt vooral óver ons als leraren besloten, in plaats van mét ons.
Het Lerarencollectief werkt momenteel aan twee belangrijke hoofdtaken.
- Ons vakmanschap als uitgangspunt van beleid. Richting de minister van OCW, richting de politiek en richting andere beleidsmakers brengen we – als leraren en met leraren – op al die plekken over de bühne wat wij in het onderwijs nodig hebben om ons vak goed uit te kunnen oefenen. Ook zijn we kritisch op plannen die daar juist niet bij helpen.
- Informeren over nieuwe ontwikkelingen. Richting onze collega-leraren hebben we een informerende taak. We vinden het belangrijk om leraren op de hoogte te brengen van nieuwe plannen en ontwikkelingen die impact hebben op de wijze waarop zij hun vak kunnen uitoefenen en met hun vakmanschap bezig kunnen zijn.
Het werken aan deze twee hoofdtaken vanuit onze beroepsvereniging, betekent helaas niet automatisch dat al onze wensen altijd verwezenlijkt worden of dat we het met alle definitieve plannen eens zijn. Des te belangrijker is het om de behoefte, het perspectief en de kennis vanuit de leraar aan allerhande bestuurstafels uiteen te blijven zetten, omdat anders de kans toeneemt dat ons vak, en ons vakmanschap, verder in de verdrukking komt.
Ook in dit geval van het Masterplan Basisvaardigheden geven wij – als leraren, met leraren – middels dit artikel hier onze feedback op; hierbij maken wij enerzijds gebruik van alle geluiden die we in het onderwijs hierover opvangen en anderzijds van verdiepende gesprekken die wij als Lerarenraad PO en kwartiermakers VO van de beroepsvereniging speciaal voor dit doel hebben gevoerd. Wij gaan ervan uit dat wij de minister op zijn woord mogen geloven als hij zegt dat hij dit plan samen met het beroepsveld wil ontwikkelen. In dat kader hebben wij er dan ook vertrouwen in dat de minister onze aanbevelingen ter harte neemt en deze als basis neemt voor zijn nieuwe plannen.
Het Masterplan Basisvaardigheden: een factsheet
Toen we hoorden over de verregaande plannen van de minister, hebben we een factsheet over het Masterplan Basisvaardigheden gemaakt. Hiermee maken we in één visual duidelijk wat het Masterplan Basisvaardigheden nu eigenlijk behelst. Niet onbelangrijk, want ten tijde dat we deze factsheet maakten, was ruim 90% van de leraren nog niet op de hoogte van het feit dat een dergelijk plan ontwikkeld werd.
