Tags: , , ,

Creatief leidinggeven in het onderwijs

Met een innovatieve houding de vele uitdagingen het hoofd bieden? Welke aspecten zijn van belang in het groepsproces? Een checklist voor de teamleider in het onderwijs.

Creativiteit zet crisis in perspectief

De onderwijs sector kampt met grote uitdagingen. De meesten daarvan eisen dagelijks veel creativiteit van medewerkers op de werkvloer. Wat kan jij doen als leidinggevende in het onderwijs om creativiteit (creatief denken) en innovatiekracht te activeren en stimuleren in je team? De Creativity Club deelt tips, afkomstig uit het bedrijfsleven, die bijzonder zinvol kunnen zijn voor het onderwijs. Dit is het tweede deel van een tweedelig artikel vol met tips.

‘Creatief leidinggeven in het onderwijs’ volgt op ‘Zo ontgrendel je teamcreativiteit’; geïnteresseerd? Klik hier.

Leidinggeven aan creativiteit en innovatie

In het eerste deel hebben we uitgelegd dat jij als leider of manager niet klakkeloos kunt vertrouwen op ideeën die in het verleden succesvol waren. De complexiteit van het hedendaagse onderwijs vereist nieuwe ideeën, iedere dag weer. Die moet je niet allemaal zelf willen bedenken. Daarvoor heb je een team. Het onderscheidend vermogen van een leidinggevende zit ‘m niet in de mate waarin je zelf in staat bent vernieuwende ideeën te bedenken, maar wordt bepaald door de mate waarin jij het creatief potentieel van je team weet aan te boren. Geen leider wil zich nog omringen met medewerkers die jouw ideeën napraten. Moedig ze, in plaats daarvan, aan om samen met jou verse ideeën en innovatieve oplossingen op tafel te leggen.

Maak het innovatieproces transparant

Het in goede banen leiden van creativiteit binnen een team is gebaat bij een duidelijk gestructureerd proces voor ideeselectie, -beoordeling en -realisatie. Waar kunnen medewerkers terecht met hun ideeën? Wie gaat deze beoordelen en toetsen? Hoe wordt er bepaald of er tijd en budget voor vrijgemaakt wordt en wie gaat het idee realiseren? Zomaar wat vragen die in het team of onderwijsinstelling kunnen gaan spelen. Eén ding is zeker, jij bent niet het antwoord op al deze vragen en moet dat niet willen zijn. Hiërarchie of een top down mentaliteit zijn contraproductief. Richt in plaats daarvan het proces zo in, dat voor iedereen transparant is hoe de hazen lopen en dat allen verleid worden te participeren.

Moedig aan om risico’s te nemen

Dit is voor veel managers wel een dingetje, want risico’s nemen kan leiden tot onverwachte resultaten en daarmee ook tot verlies van controle. Heel spannend. Maar wel belangrijk, want door risico’s te nemen, begeeft je team zich op onbekend terrein. Juist daar waar nieuwe invalshoeken en goede ideeën zich nog wel eens willen schuilhouden. Risico’s leiden soms ook tot mislukkingen. Gelukkig zijn gefaalde projecten en experimenten een prima voedingsbodem voor nieuwe ideeën. Stimuleer daarom het team om mislukkingen te delen. Een gestrand project kan prima als mislukking van de maand in het zonnetje worden gezet.

Verwacht niet altijd radicale ideeën

Stimuleer ook kleine verbeteringen en vernieuwingen. Innovatie hoeft zeker niet altijd groots en meeslepend te zijn, als in radicale innovatie. Het zit ‘m ook in het realiseren van kleine verbeteringen, incrementele innovatie. Incrementele innovaties zijn vernieuwingen die niet erg ingrijpend zijn, maar wel zorgen voor verandering. Ze veranderen misschien niet de markt, maar verbeteren wel de service aan je klanten of maken het werk van medewerkers makkelijker. Veel kleine verbeteringen zorgen samen ook voor impact.

Maak van creativiteit een jaarthema

Het creatief potentieel van medewerkers komt pas tot leven als je er blijvend aandacht aan besteedt. Wil je creativiteit op duurzame wijze ontwikkelen, zodat het beklijft op de lange termijn? Maak dan van creativiteit een jaarthema binnen je afdeling of organisatie. Zorg dat het onderwerp terugkeert in kwartaalmeetings, op inspiratiedagen, bij vrijdagmiddagborrels, op intranet en op Yammer en bij het dichtstbijzijnde koffiezetapparaat.

Zorg voor een creatieve omgeving

Het zal je verbazen hoeveel invloed een omgeving heeft op het creatief vermogen. Als medewerkers geprikkeld worden of geïnspireerd raken door de ruimte waarin ze werken, verbetert dat de creativiteit. Weg dus met de tapijttegels, archiefkasten en plafondplaten. Zorg voor een creatieve omgeving. Als dat lastig is, zorg dan in ieder geval voor een Creativity Room. Een Creativity Room is een werkplaats voor creativiteit. Het is een plek waar medewerkers kunnen denken, brainstormen, creëren, experimenten of reflecteren, met als doel innovatie.

Wat maakt een goede creatieve ruimte?

  • Veel licht, ruimte en frisse lucht.
  • Whiteboard en flipovers. Voor het maken van tekeningen en aantekeningen.
  • Open muren voor het opplakken van aantekeningen, post-it’s, foto’s, analyses, et cetera.
  • Lichte meubels die gemakkelijk verplaatst kunnen worden voor overleg of activiteiten.
  • Verschillende zones waar je kunt brainstormen, creëren, experimenten en reflecteren.
  • Breng materialen en tools mee om ideeën uit te werken tot prototypen.
  • Aanwezigheid van post-it’s, stiften, papier, tape, pennen/potloden en een kookwekker.

The Creativity Room is a unique melting pot full of ideas and imagination – powered by the creativity of each visitor.

Geef waardering

Moedig creativiteit aan door activiteiten, trainingen en workshops aan te bieden op het gebied van creatie. Bijvoorbeeld muziek, tekenen, bouwen, dans, schrijven, vormgeven en fotografie. Als al je inspanningen om creativiteit te ontwikkelen zich gaan uitbetalen in de vorm van creatieve oplossingen en innovatieve ideeën, is het tijd om na te denken over waardering. Niets is zo belangrijk als het vieren van een doorbraak. En dat begint bij het geven van credits voor de bedenker(s). Hoe je het doet, mag je zelf bedenken. Trek ze het podium op, geef een zak geld, benoem ze tot innovator of the year of bestel een reusachtige wisselbokaal. Het maakt allemaal niet uit, maar geef ze de eer. Een mooiere beloning is er niet.

Don’t forget the fun – let them play

Plezier maken, filmpjes kijken, lachen, muziek luisteren, thee drinken; veel leidinggevenden zien dit als onproductief gedrag. Toegegeven, dat lijkt het ook. Maar humor, speelsheid en soms een beetje relaxen is ongelofelijk belangrijk voor de ontwikkeling van ideeën. In een gesloten modus is het namelijk onmogelijk om tot nieuwe inzichten te komen. Daarom is het goed dat medewerkers af en toe kunnen wisselen naar een meer open modus, die kinderlijke nieuwsgierigheid en verbeeldingskracht bevorderd. Een uurtje lachen kan daardoor veel productiever zijn, dan een uur buffelen achter een computerscherm.

Deel I lezen? Zo ontgrendel je teamcreativiteit (I)


Lees meer:

Inspiratiebronnen:

  • Boek | Creativiteit Hoe? Zo! | Igor Byttebier
  • Boek | Creative confidence | Tom Kelly & David Kelly
  • Artikel | How to Unlock Your Team’s Creativity | Rebecca Shambaugh | Harvard Business Review
  • Artikel | Zo maak je je medewerkers creatiever en innovatiever | Bjorn Cocquyt | MT.nl
  • Fotobron | rawpixel.com
Tags: , , ,
Je moet inloggen om een reactie te kunnen plaatsen.

Ook Interessante Artikelen

Dieper leren leren; met 9 tips

Onderwijssysteem zit in vrij starre stuip gevangen door zijn eenzijdige nadruk op bijbrengen van kennis. Ook in leraar- leerling relatie. Leerrijk onderwijs kijkt opnieuw naar het proces.
Lees verder

Ruzies in de appgroep van de klas

Spammen is hinderlijk gedrag, zeker in een groepsapp van de klas. Het is lastig te stoppen en de emoties kunnen hoog oplopen. Specialist mediawijsheid Klaartje Schüngel geeft in deze blog…
Lees verder

Bezoeker!

Community Leden

Alle Leden >>>

Whitepaper arbeidsmarkt

Whitepaper onderwijs arbeidsmarkt

Whitepaper digitale toepassing didactiek

didactiek download

Whitepaper Werkstress de baas

HR download onderwijs

Whitepaper Hybride leeromgeving

Leeromgeving download

Whitepaper maatschappij

Maatschappij onderwijs download

Whitepaper onderwijsontwikkeling

onderwijsontwikkeling download

Whitepaper effectief afstandsonderwijs

Onderwijs organiseren download

Whitepaper professionalisering

onderwijs professionalisering download

ICT-gebruik in het onderwijs

Onderwijs Technologie download

Registreer je als lid

Artikelen & Blogs

Apps & Tools

🙁

WORD LID

Met Onderwijscommunity maken we het werkveld iedere dag een stukje beter en mooier. Meld je gratis aan als lid, maak verbinding, haal én breng kennis, maak je eigen ledenprofiel, connect met andere leden en meer.

PUBLICEER

Heb je een uniek en interessant artikel geschreven en denk je dat deze interessant kan zijn voor de leden van Onderwijscommunity? Stuur deze dan in via het formulier en wij gaan er mee aan de slag.

ADVERTENTIE

In de spotlight

Vacature

Schooldirecteur | Margrietschool

Boek

Burgerschap is zorgen voor jezelf, zorgen voor elkaar en voor de aarde waar we op wonen.

DOEboek Burgerschap: 100 acties om de wereld mooier te maken

Kalender

Onderwijs Innovatie Festival Banner Homepage (5)

Onderwijs Innovatie Festival 2024

App

Picoo stimuleert actief samen spelen onder kinderen met de eerste interactieve spelcomputer voor buiten. Zonder scherm! Zo combineert Piccoo het avontuurlijke van buitenspelen met het interactieve van gamen. Eindeloos speelplezier dus! 
gamification onderwijs

Picoo – gameconsole voor buitenspelen