Hoe zet je formatief handelen in bij lichamelijke opvoeding?
Formatief handelen in een andere setting
Formatief handelen is een bewezen effectieve manier om de leerling mee te nemen in het leerproces, om autonomie en zelfbewustzijn te bevorderen en bovenal om de lesstof beter in het lange termijn geheugen te doen landen. Maar kun je formatief handelen ook inzetten bij een niet-theoretisch vak, zoals lichamelijke opvoeding? In de LLEARN podcast gaat het vaak over formatief handelen. Deze keer laten ze zich informeren over het onderwerp vanuit een andere invalshoek.
- In de LLEARN podcast bieden René Kneyber, Valentina Devid en Flemming van de Graaf praktische tips en ideeën voor leraren, en bespreken ze interessante nieuwe onderwijsboeken die verschenen zijn
- Christa Krijgsman is docent lichamelijke opvoeding en promoveerde vorig jaar op het thema hoe formatief handelen kan bijdragen aan motivatie voor lichamelijke opvoeding. Tegenwoordig werkt ze aan de Eindhoven School of Education als postdoctoraal onderzoeker.
Competentie en motivatie bevorderen
Hoe zet je kwaliteitsbesef in, en hoe organiseer je handig feedback? Is het juist wel goed, of niet goed om cijfers te geven voor de gymles? En hoe kun je formatief handelen inzetten wanneer de niveauverschillen zo kunnen verschillen als bij lichamelijke opvoeding in het voortgezet onderwijs? Kun je kinderen afrekenen op aangeboren bekwaamheden?
- Hoe formatief handelen de autonome motivatie en competentie bevordert.
- Formatief handelen is meer dan de feedback alleen; de meeste docenten zullen dat al gewon zijn te doen.
- De leerwinst van duidelijke verwachtingen, feed forward.
- Hoe houd je de vorderingen bij als je weg wilt blijven van cijfers geven? En waar ga je dan op toetsen?
“Er is altijd een kans om doelen te communiceren met leerlingen en op groei gerichte feedback te geven. Daarmee kunnen docenten iedere les opnieuw de gevoelens van competentie, autonomie en verbondenheid stimuleren.”
Beluister de Podcast van: Rene Kneyber | Valentina Devid | Christa Krijgsman
Beoordeling en motivatie in de les lichamelijke opvoeding
Hieronder nog een paar vragen die Script! voorlegde aan Christa Krijgsman.
Script! Interview: Script! is een online platform voor het delen van onderzoeksresultaten. Deze openbare website maakt onderwijsonderzoek breed toegankelijk. (Het interview staat los van de LLEARN podcast.)
Doelstellingen gecombineerd met op groei gerichte feedback werken bij leerlingen positief op hun gevoel van competentie, autonomie en verbondenheid.
Christa Krijgsman
Welk praktijkprobleem hoop je op te lossen met je onderzoek?
‘De doelstelling van LO in Nederland is leerlingen op school beter uit te rusten voor deelname aan sport en beweging, als onderdeel van een gezonde en actieve leefstijl. Om leerlingen daartoe te stimuleren, is plezier belangrijk. Maar in mijn lessen zag ik dat sommige leerlingen afhaakten, omdat de opdrachten te moeilijk waren.
Ik vind het belangrijk dat kinderen zichzelf kunnen verbeteren ten opzichte van zichzelf in de week of de maand ervoor, en niet ten opzichte van klasgenoten of normen. Ik was nieuwsgierig of beoordelen bij de lessen LO ook zó kan dat een leerling inzicht krijgt in zijn eigen niveau. Hoe hangt een andere manier van evalueren samen met de motivatie van leerlingen om te sporten en te bewegen in de les?’
Wat zijn de belangrijkste inzichten die je hebt opgedaan?
‘De eerste studie toonde aan dat in lessen waarin cijfers werden gegeven, leerlingen vaker het gevoel hadden mee te móeten doen dan in lessen waarin geen cijfer werd gegeven. Er werd meer druk ervaren. In lessen waarin geen cijfer werd gegeven, namen leerlingen vaker deel omdat ze plezier ervaarden en de lessen belangrijk en/of nuttig vonden. Maar in een volgende studie, met een andere dataset en andere leerlingen, werden deze verschillen niet teruggevonden. De resultaten uit deze studie lieten opmerkelijk genoeg géén verschil zien tussen de lessen waarin wel en waarin geen cijfer werd gegeven. Cijfers geven werkt dus niet per se demotiverend.’
‘Een ander belangrijk inzicht is dat het stellen van doelen en het geven van op groei gerichte feedback heel motiverend werkt op het gevoel van bekwaamheid en invloed hebben op het eigen leerproces. Het draagt ook bij aan een fijne sfeer in de klas. De zelfdeterminatie-theorie noemt dit de behoefte aan competentie, autonomie en verbondenheid. Dat zijn drie belangrijke voorwaarden om tot plezierbeleving te komen.’
Wat betekent dit voor het geven van cijfers in het vak lichamelijke opvoeding?
‘Cijfers geven kan, maar mix dergelijke summatieve evaluaties met evaluaties met een formatieve functie, zoals het stellen van doelen en het geven van op groei gerichte feedback. Zorg ervoor dat leerlingen inzicht hebben in hun eigen niveau en de tijd krijgen om zichzelf te ontwikkelen. Weten ze bijvoorbeeld waarom ze een zeven gekregen hebben?’
- Voor het hele interview: klik hier.
- 9 minuten Webinar Mo(e)tivatie voor de gymles
- Download de volledige paper:Beoordeling en motivatie in de les LO
Ook Interessante Podcasts
Inclusieve mensontwikkeling in zorg, school en samenleving
Tjipcast: Hoe kan wetenschappelijke kennis je leskwaliteit verrijken?
Bekijk nog meer
Artikelen & Blogs
Vacatures
Kalender Items
Boeken
WORD LID
Met Onderwijscommunity maken we het werkveld iedere dag een stukje beter en mooier. Meld je gratis aan als lid, maak verbinding, haal én breng kennis, maak je eigen ledenprofiel, connect met andere leden en meer.
PUBLICEER
Heb je een uniek en interessant artikel geschreven en denk je dat deze interessant kan zijn voor de leden van Onderwijscommunity? Stuur deze dan in via het formulier en wij gaan er mee aan de slag.
ADVERTENTIE