Algemene Culturele Vorming als motor van onderwijsinnovatie met Pien de Meijer

In de aanloop naar het Onderwijs Innovatie Festival, een evenement dat bol staat van creativiteit en vernieuwing, hebben we de kans om in gesprek te gaan met enkele van de meest inspirerende en vernieuwende denkers in het onderwijsveld. Deze serie interviews richt zich op individuen en organisaties die met hun unieke ideeën en projecten een significante bijdrage leveren aan de evolutie van het onderwijs. Vandaag spreken we met Pien de Meijer. Als oprichter van ‘EigenlijkWijs’ brengt ze een revolutie teweeg in de manier waarop we naar Algemene Culturele Vorming kijken. Haar aanpak, de onderwijsmethode, is voor verbindend onderwijs met Algemene Culturele Vorming.

Pien vertelt: ‘Algemene Culturele Vorming is een term die ik zelf heb vormgegeven. Kunstzinnige Oriëntatie, burgerschap, Seksuele & Relationele Vorming, Lijf Positiviteit, Inclusie & Diversiteit, Cultureel Erfgoed, Natuur & Duurzaamheid, Geloof, Religie & Rituelen, Media Wijs en Filosofie komen hierin samen als geheel voor een holistische kijk op onderwijs waarin onze leerlingen weer de kans krijgen de wereld eigen te maken en te vertalen. Door het verweven van deze leerdomeinen met de doelen van het antipestprotocol, streef ik naar een vergroting van gevoel van Welbevinden, veerkracht en zelfregulatie voor onze leerlingen.’

Kunst en cultuur is voor iedereen

Pien’s onderwijsreis kenmerkt zich door een pad van doorzettingsvermogen en ontdekking. Haar ervaring als ‘stapelaar’, iemand die vanuit een lager onderwijsniveau doorgroeit naar hogere niveaus, heeft haar kijk op onderwijs diepgaand beïnvloed. ‘Als stapelaar heb ik gezien hoe belangrijk het is dat Algemene Culturele Vorming iedereen bereikt, ongeacht het onderwijsniveau,’ deelt Pien. Deze inzichten vormen de basis van haar visie om expressie als manier om sociale begrippen, als antipestprotocol en burgerschap, beter eigen te maken.

Pien ziet Algemene Culturele Vorming als een manier om verschillende sociale begrippen met elkaar te verbinden en een rijkere leerervaring te bieden. Ze gelooft dat kunstonderwijs niet alleen draait om creatieve expressie, maar ook om het ontwikkelen van een brede kijk op de wereld. ‘Kunst helpt leerlingen om op een andere manier te denken en te kijken. Het is een prachtige manier om te leren over jezelf en de wereld om je heen,’ zegt Pien. Haar doel is een onderwijslandschap waarin kunst een natuurlijk en toegankelijk onderdeel is van ieders leerervaring.

Verbinding in het onderwijs

Pien’s visie op onderwijs omarmt kunst- en cultuuronderwijs als een centraal element dat alle leergebieden met elkaar verbindt. Ze ziet kunst niet als een losstaand vak, maar als een integraal onderdeel van het gehele onderwijsproces. ‘Vaak zien we kunst als iets op zichzelf, maar het kan juist de basis zijn waarop ons hele onderwijssysteem rust,’ vertelt Pien. Ze is ervan overtuigd dat kunst en cultuur het vermogen hebben om verschillende vakken met elkaar te verbinden en zo een samenhangende en verdiepende leeromgeving te creëren. Haar aanpak gaat verder dan traditioneel onderwijs; het is een streven naar een onderwijsomgeving waarin creativiteit en kritisch denken centraal staan. ‘Kunst en cultuur stimuleren niet alleen de creatieve vaardigheden van studenten, maar leren hen ook om kritisch te denken over de wereld om hen heen. En zelfexpressie draagt bij aan het vermogen de wereld eigen te maken en te vertalen’ legt Pien uit. Ze gelooft dat deze manier van onderwijs leerlingen voorbereidt op een complexe en snel veranderende wereld, waarin flexibiliteit en innovatief denken onmisbaar zijn.

Algemene Culturele Vorming als basis voor antipestprotocol

Pien onderstreept het belang van cultuuronderwijs als een effectieve aanpak om pesten tegen te gaan. ‘In mijn ervaring is goed cultuuronderwijs het beste antipestprotocol, Een citaat van Erwin Olaf, dat voor mij écht werkt,’ zegt ze. Pien legt uit dat door gezamenlijk aan kunstprojecten te werken, leerlingen elkaar beter leren begrijpen en waarderen.

De Meijer is van mening dat cultuuronderwijs diepgaande invloed kan hebben op de sociale dynamiek in de klas. ‘Kunst brengt leerlingen samen en laat hen samenwerken, wat leidt tot een sterker gevoel van gemeenschap en verbondenheid,’ voegt ze toe. Juist door het samen doorlopen van de fases van procesgerichte didactiek, of het creatieve proces, van oriënteren, onderzoeken, uitvoeren en reflectie, ontwikkelen leerlingen de vaardigheden en competenties binnen de sociale begrippen. Pien ziet kunstonderwijs als een middel om de dialoog en interactie tussen leerlingen te bevorderen, wat bijdraagt aan een positievere en respectvollere sfeer. Dit helpt niet alleen bij het verminderen van pestgedrag, maar draagt ook bij aan de algehele emotionele en sociale ontwikkeling van leerlingen.

Pien’s visie op de toekomst van onderwijs is zowel radicaal als realistisch. Ze ziet een onderwijssysteem voor zich waarin Algemene Culturele Vorming centraal staat, niet als luxe, maar als essentiële elementen van elke leerervaring. ‘Ons onderwijssysteem heeft behoefte aan integratie, waar kunst een centrale rol speelt. Dat is geen luxe, maar een noodzaak,’ benadrukt ze. Haar doel is een onderwijssysteem te creëren dat niet alleen informatief is, maar ook inspirerend en transformerend.

Van verbeelding naar verbinding

Tijdens het Onderwijs Innovatie Festival zal Pien een dialoogtafel leiden. Deze tafel biedt een unieke gelegenheid om dieper in te gaan op haar vernieuwende ideeën en ervaringen. ‘Mijn doel is om te laten zien én ervaren hoe Algemene Culturele Vorming onze benadering van leren en onderwijzen kan transformeren. Het opent niet alleen de geest, maar verbindt ook de harten,’ vertelt Pien enthousiast. Haar sessie wordt een inspirerend moment waar gedachten en ervaringen gedeeld worden en waar deelnemers samen kunnen verkennen hoe Algemene Culturele Vorming een positieve impact kan hebben op het onderwijslandschap.

De dialoogtafel van Pien is niet alleen bedoeld om te informeren, maar ook om deelnemers zelf verbindingen te laten onderzoeken en maken binnen de kern- en aanbodsdoelen. Ze ziet het als een kans om onderwijzers, beleidsmakers en andere geïnteresseerden bijeen te brengen om samen na te denken over de toekomst van het onderwijs. ‘Ik nodig iedereen uit die geïnteresseerd is in de toekomst van ons onderwijs. Kom naar het Onderwijs Innovatie Festival en laten we samen de mogelijkheden van Algemene Culturele Vorming verkennen. Het is tijd om onze kijk op onderwijs te vernieuwen en ik geloof dat we samen grootse dingen kunnen bereiken,’ roept Pien op.