Hoe kijken jullie naar leren en innoveren?
Frank: Innovaties vinden overal in het onderwijs plaats. Zeker wanneer je beseft dat een innovatie niet per se een groots opgezet programma hoeft te zijn waarin de ene na de andere ICT-toepassing elkaar afwisselt. Het zijn juist de kleine dingen die in het onderwijs plaatsvinden die anderen weten te inspireren die ook als innovatie gekwalificeerd kunnen worden. Het anders kijken naar bestaande dingen, het samenpakken van verschillende zaken en daar een eigen weg in vinden die werkt voor jou als docent en de leerlingen met wie je werkt.
Tijdens de coronacrisis werd de innovatiekracht die altijd al in het onderwijs aanwezig is geweest extra uitvergroot. De situatie vroeg om een wendbare aanpak die op vele plekken in het onderwijs ook is opgepakt. Dit heeft geresulteerd in enorm veel innovaties die het delen meer dan waard zijn. De één op een iets kleinere schaal opgezet dan de ander, maar daardoor niet minder waardevol. Innovaties die het verdienen om gezien te worden en die andere kunnen inspireren.
Wanneer diverse docenten, leerkrachten en scholen de handen ineenslaan is de kans groter dat er een bredere verandering op gang wordt gebracht binnen het onderwijs. De slagkracht wordt dan vergroot.
En jij Carolien?
Carolien: De behoeftes van mensen zijn enorm veranderd en noodgedwongen is daar door de crisis de afgelopen jaren op geïnnoveerd. Docenten maar ook trainers stonden niet meer voor de klas. Er werd gedwongen geïmproviseerd, gemanaged, gedaan. Het was uitputtend en zwaar maar heeft ook laten zien dat online, of beter gezegd blended, een werkvorm is dat niet meer weg te denken is uit het leren.
Ik weet nog dat toen ik jaren geleden zelf docent was op het ROC, ik voor Loopbaan en Burgerschap aan de slag moest met een online programma. Ik vond dat zo ingewikkeld. Eerder bedreigend dan ingewikkeld zelfs. Pas later heb ik ingezien dat online net zo goed een werkvorm is en ikzelf eigenlijk ook een werkvorm ben.
Als je het gedrag van jongeren onder de loep neemt, en ons eigen gedrag als volwassen overigens ook, dan zie je dat een kop en een staart e-learning z’n langste tijd heeft gehad. Er is veel meer behoefte aan snacks. Ook in het klaslokaal. Overal wordt informatie vandaan gehaald tot je verzadigd bent. Ik maak geregeld de vergelijking met het scrollen op Instagram, je scrolt een paar minuten, je leest wat, je kijkt wat en je gaat weer door met waar je mee bezig was. Dat is de behoefte vandaag de dag.
Op deze behoefte wordt in bedrijfsleven al ingespeeld als het gaat om leren, waarbij de lerende eigen regie pakt. Programma’s worden in snacks aangeboden en de lerende wordt gestimuleerd aan de slag te gaan. Het zou fantastisch zijn als docenten met eenzelfde toolbox aan de slag kunnen. Met een pakkend blended traject voor de leerlingen in het vooruitzicht.
Hebben jullie een voorbeeld van een geslaagde onderwijsinnovatie vanuit de community?
Frank: Een mooi voorbeeld hiervan is de onderwijstijd binnen het middelbaar beroepsonderwijs. Sinds enkele jaren stelde de onderwijstijd dat mbo-instellingen verplicht om 1000 uur onderwijs per jaar aan te bieden. 700 uur door te brengen op school en 300 uur op stage. Een regel die voornamelijk kwantitatief van aard is en voor vele scholen beklemmend werkt in het onderwijs dat zij neer willen zetten.
In 2020 sloegen diverse ROC’s en AOC’s de handen ineen. Tijdens twee sessies werden de behoeftes ten aanzien van de onderwijstijd opgehaald, welke vervolgens in een petitie werden aangeboden aan OC&W. In het voorjaar van 2021 reageerde minister van Engelshoven dat er een aanpassing gedaan zou worden op de wettekst rondom onderwijstijd. Dit om ervoor te zorgen dat scholen meer vanuit kwaliteit kunnen handelen in plaats van kwantiteit. Een aanpassing die enkel op de agenda is gekomen doordat verschillende scholen de handen ineen hebben geslagen en duidelijk hebben aangegeven waar hun behoefte ligt. Dit in plaats van dat verschillende scholen in hun eentje de strijd aan gaan.
Carolien: In 2019 en 2020 zijn er verschillende panels en interviews geweest met 16 mkb-bedrijven, werkgeversorganisaties, werknemers, afgestudeerden, studenten en docenten in de regio’s Rivierenland en Rijnland. Hieruit bleken duidelijke drempels ten aanzien van leren en ontwikkelen in het mkb en het voeren van regie door medewerkers over de eigen loopbaan. Zo gaven de werkgeversorganisaties aan dat hun achterban op zoek is naar manieren om soft skills binnen het bedrijf te versterken. Werkgevers en werknemers van de geïnterviewde bedrijven gaven ook de voorkeur aan korte, bondige, on-the-job training en opdrachten in de vorm van een digitale bedrijfsschool. In een samenwerkingsverband met diverse MKB-bedrijven en ROC Rivor is met behulp van de SLIM subsidie De Digitale Bedrijfsschool gerealiseerd. Een mooi voorbeeld hoe vanuit een behoefte diverse partijen de handen ineen slaan om die specifieke behoefte te beantwoorden.
Waarom het Innovatie Festival?
Carolien: Dagelijks houd ik mij bezig met het verbeteren van leren en dat gaat echt over alle schijven. Mijn passie is alle eindjes met elkaar verbinden en ‘het rond maken’ zodat het kloppend is en dus werkt. Dit doe ik niet alleen van 9 tot 5. Ik doe dit tijdens het koken, tijdens het wandelen met de hond, in de auto en aan mijn bureau. Daarom vind ik het zo super om mee te doen aan het Onderwijs Innovatie Festival. Samen met nog meer gepassioneerde learning experts onbeperkt out of the box denken en dat dan vatten in een kloppend model. De mix aan ervaringen uit het onderwijs en bedrijfsleven zal zo versterkend werken op elkaar, dat is waardevol.
Frank: Een plek waar docenten en leerkrachten ervaringen, visies, tips and tricks met elkaar kunnen delen. Tijdens het Onderwijs Innovatie Festival zullen we op meerdere manieren het delen van inzichten faciliteren. Er zijn workshops door ervaringsdeskundigen en op de belevingsmarkt kun je onderwijsinnovaties zelf aan den levende lijve ondervinden. Aan de dialoogtafels gaan onderwijsprofessionals met elkaar in gesprek over verschillende onderwerpen.
Tijdens het festival staat uitwisseling centraal. Uitwisseling die hopelijk bijdraagt aan het opdoen van nieuwe inzichten, maar ook aan het opbouwen van nieuwe netwerken. Netwerken die kunnen bijdragen aan het bewerkstelligen van innovaties op een iets grotere schaal. Hopelijk worden er hierdoor zaadjes gepland die vervolgens kunnen zorgen voor impact. Of dit nu op kleinere schaal in het eigen klaslokaal is of over diverse scholen heen.
Tot slot: inspiratie
Welke drie openbaar toegankelijke publicaties (artikelen, rapporten, video’s, etc) raden jullie aan aan de leden van de community aan?
